Er wordt naar een geschikt behandelplan gezocht voor patiënten die kampen met reuk- en smaakproblemen. Voorheen werden deze patiënten zonder oplossing naar huis gestuurd. Daar komt nu verandering in door een onderzoek naar reuk- en smaakproblemen bij kankerpatiënten. Onderzoekers van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) hebben een aanzienlijke subsidie van ruim 6,6 miljoen euro ontvangen van KWF Kankerbestrijding. 

Het onderzoek is een fijne ontwikkeling voor anosmiepatiënten, vindt ook Madieke Douma, diëtist-onderzoeker in het UMC Groningen. ,,Waar we eerst de patiënt naar huis moesten sturen met een ‘het hoort erbij’ kunnen we nu meer voor ze betekenen”, vertelt ze aan DOQ.nl. De invloed van reuk- en smaakproblemen op het leven van de patiënt is aanzienlijk.

Onderzoek naar reuk- en smaakproblemen

Het is de eerste keer dat er onderzoek wordt gedaan naar reuk- en smaakproblemen bij kankerpatiënten. Dat is mogelijk door de subsidie van 6,6 miljoen euro van KWF Kankerbestrijding. ,,De urgentie spreekt voor zich: 1 op de 2 Nederlanders krijgt ooit te maken met kanker. Door onderzoek te financieren kunnen we de impact van kanker verkleinen. Voor patiënten, hun naasten en de maatschappij”, zegt Prof. Carla van Gils, directeur KWF Kankerbestrijding.

De subsidie is toegekend aan vijf UMCG-onderzoekers. Eén van die onderzoekers is Jacco-Juri de Haan. Hij ontvangt ruim €700.000 voor zijn studie over smaak- en reuktraining bij kankerpatiënten. Samen met zijn team onderzoekt De Haan of smaaksturing en training voor smaak en reuk effectief zijn.

Smaaksturing als oplossing voor anosmie

Er vinden twee studies plaats om te zien of smaaksturing een oplossing is. In de eerste studie passen de onderzoekers de voeding aan om de veranderde smaak en reuk te beïnvloeden. In de tweede studie wordt dagelijks aan patiënten gevraagd een standaard set smaak- en reukstoffen te ruiken en proeven.

Alle patiënten vullen een vragenlijsten in over hoe fijn ze het vinden om te eten, hoe hun algemene levenskwaliteit is, wat hun voedingsstatus is, en of ze last hebben van een droge mond. Ze geven ook speekselmonsters af en ondergaan smaak- en reuktests. Dit helpt om te begrijpen of patiënten met kanker baat hebben bij smaaksturing en reuk- en smaaktraining.

Werkgroep

De onderzoekers werken samen met radiotherapeuten, oncologen, verpleegkundigen, voedingsassistenten en koks – eigenlijk iedereen die affiniteit heeft met dit onderwerp. De werkgroep voor smaaksturing wil samen een passend behandelplan voor reuk- en smaakproblemen opstellen.

Niet alleen voor patiënten met kanker

Hoewel smaakproblemen ook voorkomen bij bijvoorbeeld mensen met COVID, ligt op dit moment de meeste focus van de landelijke expertisegroep op patiënten met kanker. Dit komt omdat veel behandelingen tegen kanker invloed kunnen hebben op reuk en smaak.

,,Er kunnen reuk- en smaakproblemen ontstaan als gevolg van chemotherapie, immunotherapie en radiotherapie. Meestal herstelt dit probleem bij het stoppen van de behandeling, maar lang niet altijd”, vertelt Douma uit. Ze vertelt dat sommige patieenten levenslang immunotherapie gebruiken. Zo krijgt het lichaam niet de kans om smaak te herstellen. Ook door bestraling kan het voorkomen dat je niks of minder proeft.

Erkenning van het probleem

Een beoordeling geeft erkenning aan het probleem volgens Douma. Het geeft de patiënt informatie over welke smaakpapillen zijn aangetast en welke smaken nog wel worden waargenomen. ,,Op basis daarvan kunnen we voedingsadvies geven”, legt Douma uit. “Ik hoor heel veel positieve reacties van patiënten, omdat het eerder een onderkend probleem was waar nu aandacht voor is. Maar het lost het probleem niet op. Daar is meer onderzoek voor nodig.”