Vanaf vrijdag 25 maart om 22.15 uur op NPO 2
Prikkels is de nieuwe zesdelige NTR-serie over de ongekende schoonheid van onze zintuigen, in een wereld die onze zintuigen steeds vaker overprikkelt. Hoe gaan onze zintuigen om met de gigantische stroom prikkels die constant op ons wordt afgevuurd?
Presentatoren en bedenkers Elisabeth van Nimwegen en Dirk de Bekker gaan vanuit hun eigen nieuwsgierigheid en zintuiglijke ervaringen op zoek naar antwoorden. Ze krijgen hierbij hulp van de wetenschap en treffen bijzondere mensen die prikkels anders verwerken door een kapot zintuig, of juist een extreem ontwikkeld zintuig. Op hun zoektocht leren Elisabeth en Dirk hoe onze zintuigen precies werken en hoe we die kennis kunnen gebruiken om beter om te gaan met de stortvloed aan prikkels van deze tijd.
Elke week staat een ander zintuig centraal. De serie opent met het zintuig dat aan de basis staat van ons menszijn: tast. Het eerste zintuig dat wordt aangelegd in de baarmoeder en dat het de afgelopen twee jaar vaak heeft moeten ontgelden.
Aflevering 1 (25 maart): Tast
Door de lockdowns hebben veel mensen een gebrek aan aanraking ervaren: een onderprikkeling. Met grote impact, want aanraking is van levensbelang. Maar tast omvat meer dan alleen aanraken. Tast gaat ook over comfort, warm en koud, over hoe je je voelt, over pijn. Dirk kreeg na een zwaar ongeluk zelf te maken met langdurige pijn. In deze aflevering onderzoekt hij een nieuwe methode om pijn te lijf te gaan. Elisabeth komt erachter hoe we ons tastzintuig kunnen trainen door vaker discomfort op te zoeken en laat zich daarbij onderdompelen in een ijsbad. Pijn en genot blijken soms dichter bij elkaar te liggen dan we denken.
Aflevering 2 (1 april): Horen
Geluid is overal om ons heen, er is geen ontsnappen aan. En dan gaat het niet alleen om natuurlijke geluiden, maar ook om geluid dat door ons zelf wordt gemaakt. Dat levert steeds meer problemen op. Mensen worden ziek van herrie of bromtonen. Dirk en Elisabeth vragen zich af wanneer geluid precies aangenaam of onaangenaam is. Dirk belandt hiervoor op het stilste plekje van Nederland en doet een experiment waarin hij ontdekt hoe groot de impact van geluid is op ons stresssysteem. Elisabeth ervaart de pijnstillende werking van geluid en ontmoet iemand die moordnijgingen krijgt van smakgeluid.
Aflevering 3 (8 april): Smaak
De hele maatschappij lijkt steeds meer gefixeerd op lekker eten en drinken. Foodblogs, foodies, kookboeken, pop-up restaurants, koffiebarretjes, kookprogramma’s: de verleidingen en keuzes om ons heen zijn overweldigend. Elisabeth en Dirk nemen in deze aflevering de proef op de som en vragen zich af waarom smaken verschillen. Hebben we andere smaken aangeleerd of proeven we letterlijk iets anders? Dirk krijgt de opdracht om binnen tien dagen een walgelijk gerecht te leren eten. Elisabeth ervaart hoe het is om altijd een vieze smaak in je mond te hebben, of je smaak helemaal kwijt te zijn.
Aflevering 4 (15 april): Reuk
We ruiken aan een stuk door: ons eten, onze geliefden, ons huis. Vaak gebeurt dat zo ongemerkt dat we het belang ervan voor lief nemen. Door corona hebben in korte tijd veel mensen hun reukvermogen verloren, met alle gevolgen van dien voor hun emotionele welzijn. Dirk en Elisabeth gaan in deze aflevering op zoek naar de relatie tussen geur en emotie. Welke rol speelt ons reukzintuig bij herinneringen? En kunnen we geur inzetten om ons gedrag te beïnvloeden? Dirk wordt onderworpen aan een test waarin hij angstzweet produceert en Elisabeth ontdekt of we geuren kunnen vastleggen als een fotoboek.
Aflevering 5 (22 april): Zien
We vertrouwen blind op onze ogen in een wereld die ons visueel steeds meer prikkelt. Maar onze ogen houden ons constant voor de gek. Eigenlijk is zien één grote invuloefening van onze hersenen. Betekent dit dan dat we de echte wereld niet kunnen zien en dat we eigenlijk in een illusie leven? In deze aflevering gaan Elisabeth en Dirk op zoek naar de geheimen achter onze visuele waarneming. Dirk komt daarbij terecht in the Matrix en Elisabeth doet een experiment waarin een deel van haar hersenen tijdelijk wordt platgelegd. Het blijkt dat we met veel meer zien dan alleen met onze ogen.
Aflevering 6 (29 april): Intuïtie
Intuïtie heeft geen zichtbaar orgaan: geen oren, neus, smaakpapillen, ogen of onze huid die iets opmerkt. Toch hebben we het allemaal en overal komt het terug in onze taal: ‘Naar je hart luisteren’, ‘je gevoel volgen’, ‘aan je water voelen’. Maar wat is intuïtie nou precies en wat zegt de wetenschap over dit zesde zintuig? Dirk vraagt zich af wat het betekent om op een ‘gevoelsmanier’ te communiceren en bezoekt daarbij de zorgboerderij van zijn verstandelijk beperkte zus. Elisabeth bezoekt de politie met de vraag in hoeverre agenten op hun intuïtie varen in beslissingen van leven of dood.
Bron: NTR Pers – https://pers.ntr.nl/programma/708/Prikkels#content
