de nieuwe anosmievereniging
Het bestuursverslag van 2022 is af! Weer een jaar vol met belangrijke ontwikkelingen, activiteiten en (online) lotgenotencontact. We kijken met tevredenheid terug op een veelbewogen jaar, waarin we onder andere ons nieuwe magazine ‘Achter glas – reuk & psyche’ lanceerden, we weer een ‘ouderwetse’ Vriendendag organiseerden en we nieuwe samenwerkingen aangingen. Lees het hele verslag hieronder.
Chronische rhinosinusitis (CRS) is een chronische neusbijholteontsteking. Het is een veelvoorkomende aandoening die bij veel mensen reukverlies veroorzaakt, en gaat samen met een continue verstopte neus. Een chronische neusbijholteontsteking veroorzaakt in sommige gevallen ook neuspoliepen. Neuspoliepen zijn goedaardige, bolvormige zwellingen van het neusslijmvlies.
Zowel CRS als neuspoliepen is een veelvoorkomende oorzaak van reukverlies, waar wij bij Reuksmaakstoornis.nl regelmatig mee te maken krijgen. Veel van onze leden hebben CRS of neuspoliepen, of een combinatie hiervan. Mensen met CRS kunnen, naast reukverlies, continu een verstopte neus, hoofdpijn, aangezichtspijn en vermoeidheid ervaren. Wanneer deze klachten langer dan zes weken aanhouden, spreek je van een chronische neusbijholteontsteking.
Boven in je neus zitten de zenuwuiteinden waarmee je ruikt. Bij een chronische ontsteking van het neusslijmvlies/de neusbijholtes zit je neus continu verstopt. Hierdoor kunnen kleine geurdeeltjes niet meer bij de reukzenuw aankomen, waardoor er geen reukprikkels meer binnenkomen. Je reuk wordt minder of je ruikt zelfs helemaal niets meer. In het ergste geval raakt je reukzenuw ook aangetast.
Reukverlies als gevolg van CRS of neuspoliepen is niet altijd blijvend. CRS kan behandeld worden met medicijnen en neuspoliepen kunnen operatief verwijderd worden. In sommige gevallen zorgt een behandeling ervoor dat men de reuk (deels) terugkrijgt. Helaas is dit niet altijd zo, het is ook mogelijk dat het neusslijmvlies of de reukzenuw dermate beschadigd is dat het niet meer herstelt, ook na behandeling niet.
Waar CRS precies door veroorzaakt wordt is niet altijd helemaal duidelijk. Het kan beginnen na een virusinfectie of bacterie, maar ook een overactief immuunsysteem speelt een rol. Mensen met allergieën of astma hebben ook een grotere kans op CRS. Vaak gaat allergische rhinitus (neusklachten door allergie) samen met CRS. Als je bij een KNO-arts komt met CRS-klachten, zal deze ook altijd een allergietest doen.
Hoe neuspoliepen ontstaan is niet bekend. We weten wel dat er een grotere kans is op neuspoliepen bij mensen met een allergische aanleg, astma, een overactief neusslijmvlies en CRS. Neuspoliepen komen vooral voor bij mensen tussen de 30 en 40 jaar, maar in de praktijk kunnen ze op elke leeftijd ontstaan. Bij kinderen komt het vrijwel nooit voor, als dit wel het geval is kan het een teken zijn van taaislijmziekte. Ook weten we dat neuspoliepen vrijwel altijd aan beide kanten, in beide neusgaten ontstaan. Eenzijdige neuspoliepen kunnen het gevolg zijn van een kaakholte-ontsteking.
Neusspoeling
Als je de diagnose CRS hebt gekregen zijn er verschillende behandelingen en medicijnen mogelijk. Vaak is het zo dat je, omdat de aandoening chronisch is, altijd medicijnen of hulpmiddelen zult moeten blijven gebruiken. Allereerst kun je zelf beginnen met een zoute neusspoeling. Hiermee maak je je neus en bijholten schoon. Je kunt het zo’n een à twee keer per dag doen, overleg hierover altijd met je arts. Met een spoelkannetje of neusdouche en een zoutwateroplossing (eventueel zelfgemaakt) kun je dit eenvoudig thuis doen.
Neussprays
Verder zijn er als behandeling van CRS neussprays en neusdruppels beschikbaar die ervoor zorgen dat de vaten in het slijmvlies van je neus samentrekken, zodat je beter kunt ademen als je last hebt van een verstopte neus. Deze druppels bevatten een zoutoplossing of xylometazoline en zijn vrij verkrijgbaar bij de drogist of apotheek. Niet alle sprays en druppels zijn geschikt om langdurig te gebruiken, raadpleeg voor het gebruik altijd je arts.
Er zijn ook neussprays met corticosteroïden, deze zijn enkel verkrijgbaar op recept. Corticosteroïden zijn ontstekingsremmers en kunnen de zwellingen van het neusslijmvlies tegengaan. Er zijn mogelijke bijwerkingen, daarom wordt dit niet aan iedereen voorgeschreven.
Antibiotica
Naast neussprays, wordt er bij CRS ook wel eens antibiotica voorgeschreven. Antibiotica heeft een ontstekingsremmende werking. Het werkt alleen bij bacteriën, niet bij virussen, en wordt daarom niet bij iedereen met CRS voorgeschreven. Vaak wordt antibiotica voor een langere periode van een aantal maanden voorgeschreven. Dit kan de nodige bijwerkingen met zich meebrengen, er wordt daarom altijd voorzichtig mee omgegaan.
Operaties
Neuspoliepen kunnen, als ze je neus helemaal verstoppen, operatief verwijderd worden. Er zijn twee soorten operaties mogelijk. Bij een poliepextractie verwijdert de KNO-arts het deel van de poliep dat zichtbaar is in de neus. Dit gebeurt poliklinisch, onder plaatselijke verdoving. Een complexere ingreep is de neusbijholte-operatie. Hierbij opent de KNO-arts het zeefbeencomplex, waarna alle poliepen uit de neus en de neusbijholte verwijderd kunnen worden. Meestal gebeurt deze operatie onder volledige narcose.
Biologicals
Biologische geneesmiddelen (biologicals) zijn kunstmatige eiwitten die dezelfde structuur hebben als de eiwitten die van nature in je lichaam voorkomen. Ze triggeren in het lichaam het immuunsysteem, waardoor in sommige gevallen ontstekingen en poliepen slinken. De behandeling hiermee wordt daarom ook wel immuuntherapie genoemd. Voor de behandeling van CRS en neuspoliepen zijn er momenteel drie verschillende biologische geneesmiddelen beschikbaar. Je komt er pas voor in aanmerking als andere medicijnen en operaties niet gewerkt hebben. Informeer voor de mogelijkheden bij je KNO-arts.
Wil je meer weten over chronische rhinosinusitis en/of neuspoliepen en de behandeling ervan? Uitgebreide informatie vind je op www.deverstopteneus.nl.
Eind vorig jaar werden de eerste resultaten van de COCOS-studie gepubliceerd: het gebruik van prednisolon zorgde niet voor herstel bij mensen met reuk- en smaakverlies na een COVID-19-infectie. Na analyse van de resultaten kon er een duidelijke conclusie worden getrokken. ‘Dit is niet waar we op hoopten,’ zegt PhD-onderzoeker Emma J.A. Schepens erover.
In september 2021 ontstond na toekenning van subsidie van ZonMw[1] een consortium (een samenwerking) van onderzoeken naar reuk- en smaakverlies als gevolg van COVID-19. De COCOS-studie (Corticosteroids for COVID-19 induced loss of Smell), uitgevoerd door het UMC Utrecht, was onderdeel van dit consortium en is de eerste studie die resultaten publiceert.
Aan het onderzoek deden 115 patiënten van boven de 18 mee. Zij leden allemaal minimaal vier weken aan reuk- en smaakverlies als gevolg van COVID-19. Na een reuktest kreeg de helft van deze groep het medicijn prednisolon (40 mg, 10 dagen lang), de andere helft kreeg een placebo, een pil zonder werkzame stoffen erin. De verdeling vond plaats op basis van loting, zowel de patiënten als de onderzoekers wisten niet wie het medicijn kregen. Vervolgens is er na drie maanden een nieuwe reuktest uitgevoerd om te meten of er verbetering heeft plaatsgevonden. Daarnaast vulden de deelnemers verschillende vragenlijsten in met vragen over hun reukvermogen. Tijdens het gehele traject werd aan alle deelnemers – zowel de prednisolon-groep als de placebo-groep – reuktraining geadviseerd.
Deelnemers
Deelnemers voor het onderzoek werden gevonden met behulp van patiëntenvereniging Reuksmaakstoornis.nl, een van de samenwerkingspartners binnen het consortium, en via de eigen website van het UMC Utrecht. Maar de aanmeldingen stroomden pas echt binnen na een radio-uitzending van Radio 1 op 4 januari 2022 waarin hoofdonderzoeker Digna Kamalski in het NOS Journaal uitleg gaf over het onderzoek en de mogelijkheden om je aan te melden. ‘Door die radio-uitzending ontstond er een soort sneeuwbaleffect. Het werd op allerlei andere radiozenders afgespeeld en we zijn daarna zelfs bij Omroep Max op televisie te gast geweest.’ vertelt Emma Schepens. Het UMC Utrecht kreeg na deze uitzending duizenden reacties, veel meer dan ze uiteindelijk nodig hadden. Dit laat wel zien dat er veel mensen zijn die last hebben van reuk- en smaakverlies als gevolg van COVID-19, en toont daarmee ook het belang van het onderzoek aan.
Iedereen vanaf 18 jaar met minimaal vier weken reukverlies als gevolg van COVID-19 kon zich aanmelden. De COVID-19-infectie moest kunnen worden aangetoond met een officiële positieve test en mensen moesten aan diverse criteria voldoen om mee te kunnen doen. Door de vele aanmeldingen na de radio-uitzending kon het onderzoeksteam snel beginnen, en daarom zijn de resultaten ook relatief snel bekend.
Resultaten
Na drie maanden werden alle gegevens verzameld en naast elkaar gelegd. Bij een groot deel van de deelnemers was een verbetering in reuk en smaak te zien. Maar na analyse van de resultaten moesten de onderzoekers concluderen dat er géén verschil te zien is tussen de twee groepen: prednisolon laat ten opzichte van de placebo niet meer verbetering zien. Beide groepen lieten evenveel verbetering zien, waarschijnlijk door natuurlijk herstel en mogelijk door het doen van reuktraining. Dit betekent dat prednisolon niet voor extra herstel zorgt bij reuk- en smaakverlies als gevolg van COVID-19. ‘De resultaten waren heel duidelijk, er was geen twijfel over mogelijk.’ Aldus Schepens.
Dit is niet het resultaat waar de onderzoekers én duizenden ex-COVID-19-patiënten met reuk- en smaakverlies op hoopten. Schepens: ‘Natuurlijk hadden we gehoopt dat het medicijn zou werken. Je doet het uiteindelijk toch voor de patiënt. Wat wel fijn is, is dat de resultaten heel duidelijk zijn. We kunnen de deelnemers een eenduidig antwoord geven.’ De verkregen informatie is zeer waardevol voor verder onderzoek en ook direct belangrijk voor artsen en patiënten. ‘Prednisolon is een zwaar medicijn met veel mogelijke bijwerkingen. Je schrijft dit als arts liever niet voor als je niet zeker weet dat het werkt. We kunnen nu dus aan huisartsen en kno-artsen laten weten: schrijf COVID-19-patiënten geen prednisolon meer voor ten bestrijding van reuk- en smaakverlies.’ licht Schepens toe.
Meer onderzoek
Met de gegevens die tijdens de COCOS-studie verzameld zijn kan een bijdrage geleverd worden aan verder onderzoek. Doordat de COCOS-studie onderdeel is van een consortium mogen de gegevens gedeeld worden met de andere, nog lopende onderzoeken van het consortium. Zo worden er onder andere door onderzoekers van Wageningen University ex-COVID-19-patiënten met reuk- en smaakverlies een jaar lang gevolgd om in kaart te brengen wat er met hun reuk en smaak gebeurt.
Ook worden de deelnemers, en hun eventuele herstel, van de COCOS-studie momenteel nog gevolgd door het onderzoeksteam. Zo willen ze na een jaar gaan kijken: hoe staan ze er nu voor? Ook deze gegevens kunnen weer bijdragen aan andere onderzoeken en hopelijk zo uiteindelijk een bijdrage leveren aan een oplossing. ‘Het is alleen al waardevol om deze mensen te volgen, om erachter te komen of er überhaupt nog herstel plaatsvindt. Dit kan andere patiënten ook hoop geven; als er bijvoorbeeld na een jaar bij veel mensen nog steeds herstel plaatsvindt is dit fijn om te weten. Ook voor artsen en onderzoekers geeft dit extra informatie over het verloop van reukverlies. Dit is nuttig voor verder onderzoek en het juist informeren van patiënten.’ legt Schepens uit.
Meer lezen
Lees hier de publicatie van de resultaten: Prednisolone does not improve olfactory function after COVID-19: a randomized, double-blind, placebo-controlled trial | BMC Medicine | Full Text (biomedcentral.com).
Hoofdonderzoeker Digna Kamalski ontving voor haar heldere uitleg over het onderzoek de NuanceRing 2022, een prijs voor het meest genuanceerde medische mediabericht van het jaar.
De COCOS-studie is onderdeel van een consortium gesubsidieerd door ZonMw. Twee andere studies zijn nog bezig. Er worden nog deelnemers gezocht voor de MRI-studie en de Long Covorts-studie van Wageningen University.
[1] ZonMw is de Nederlandse organisatie voor gezondheidsonderzoek en zorginnovatie. Zij financieren gezondheidsonderzoek en stimuleren het gebruik van de ontwikkelde kennis, om daarmee de zorg en gezondheid te verbeteren.
Op 27 februari is het weer zover: ANOSMIA AWARENESS DAY 2023! Op deze dag wordt er wereldwijd aandacht gevraagd voor reuk- en smaakstoornissen. Door dit te doen creëren we meer bewustzijn in de maatschappij en steken we iedereen die hiermee te maken heeft een hart onder de riem. Doe jij ook mee?
Sla een van onderstaande afbeeldingen op en deel deze op social media samen met de hashtag #ikruikookniets. Laat jouw vrienden en familie weten dat jij aandacht vraagt voor Anosmia Awareness Day en vraag ze hetzelfde te doen! O, en wil je nog een stapje verder gaan? Draag op 27 februari dan iets roods en toon je support! #ikruikookniets
Afgelopen jaar organiseerde Platform Patiënt en Voeding & Stichting Eten+Welzijn onder de naam Vier keer beter de kookworkshops “Eet goed voor jezelf’ voor mensen met geur- en smaakverlies of – verandering. Onder leiding van Eric-jan Wissink, Chef en verbonden aan Eten+Welzijn, leerde men over smaak en over wat je zelf kunt doen om tóch meer smaakvol te kunnen eten. Of hoe je meer plezier aan eten kunt beleven als eten een uitdaging is, doordat je bijvoorbeeld weinig of geen geur en smaak (meer) hebt of als bepaald eten vies ruikt of smaakt. Onder begeleiding van Eric-jan gingen de deelnemers aan de slag met hapjes en gerechtjes op maat. Het samen koken, het eten van de gerechtjes en de gesprekken tussendoor en na afloop zorgen voor een laagdrempelig onderling contact en erkenning.
Inmiddels is de reeks kookworkshops voorbij. Verschillende kandidaten delen hun ervaringen en waardevolle tips in onderstaande filmpjes.
Eet goed voor jezelf – Marjolein te Strake | Wat kun je zelf doen bij reuk- en smaakstoornissen?
Eet goed voor jezelf – Marianne Nijnuis | Pak zelf de regie bij eetbelemmeringen
Eet goed voor jezelf – Fraukje Kerkdijk | Wat betekent het als je reuk en smaak verstoord is?
Ferry Aker (59) heeft anosmie en is fervent restaurantbezoeker én liefhebber van lekker eten en drinken. Sinds hij niet meer kan ruiken zoekt hij restaurants op die rekening houden met zijn veranderde smaakbeleving. Speciaal voor Reuksmaakstoornis.nl schrijft hij zijn ervaringen op en beoordeelt hij zijn favoriete restaurants. Lees zijn recensies om te ontdekken welke restaurants anosmie-proof zijn!
Op een donderdagmiddag, eind september, waren mijn vrouw en ik aan het wandelen in het bos in Schoorl. Voor wie het Schoorlse bos met haar duingebied niet kent; een prachtige omgeving vol ongerepte natuur, prachtige duinen en sinds kort zelfs een gevarieerd bos wat steeds meer door bosbeheer wordt aangepakt om de diversiteit in het bos terug te krijgen. Je kunt er ook nog echt verdwalen, omdat de vele bospaadjes je eigen navigatie continu misleiden. Een aanrader dus voor de wandelaars en natuurliefhebbers.
Na onze wandeling besloten we even een kop koffie te drinken in het centrum van Schoorl. Direct aan de kruising, vlak bij de klimduin, zagen we dat het terras van het pas gerenoveerde restaurant open was. Hier zat voorheen restaurant de Viersprong. Het restaurant heeft sinds Pasen 2022 de mooie naam Liberté en wordt gerund door de nieuwe eigenaren Koert Hans Smit en Jeroen Klepper. Laatstgenoemde was hiervoor chef-kok bij twee strandpaviljoens genaamd Hemingway’s en Noorderlicht, gevestigd aan het strand in Bergen aan Zee. Enkele jaren geleden openden Smit en Klepper samen in Egmond aan de Hoef ook een restaurant met dezelfde naam. Kortom, een ondernemend duo met enorm veel ervaring in de horeca en keuken.
Wij namen plaats op het terras en bestelden een kop koffie. Een vriendelijke dame vroeg ons of we interesse hadden in de menukaart en we besloten hier een kijkje op te nemen. Het was eigenlijk nog te vroeg voor een uitgebreide hap, maar de wandeling was langer dan gepland en de trek was daardoor toch een beetje aanwezig. De kaart zag er trendy uit en we waren enigszins verbaasd over de gerechten die uitgebreid werden omschreven en zeker niet alledaags waren. Wat dacht u van een entree van Forel Crudo of een Slakken slow Esgargot. Of als special een Butcher’s choice of Shortrib uit de oven? Allen voorzien van uitgebreid omschreven ingrediënten. We kregen gewoon trek bij het lezen alleen al.
Waar zijn de camera’s?
We besloten beiden te gaan voor gerookte Bawykov zalmrug met crème cru, aji Amarillo, radijs en kruidenolie. Let wel, we zitten dus op een gewoon terras aan de hoofdweg in Schoorl en niet in een of ander chique restaurant. We werden steeds nieuwsgieriger. De koffie werd geserveerd en onze voorkeur meegedeeld. We besloten ook een flesje Spa rood te bestellen. De koffie was trouwens lekker heet en voorzien van een klein biscuitje. Prima dus.
Niet veel later werden de borden met zalm voor ons op tafel gezet en we zagen echt een prachtig opgemaakt bord voor ons! De zalm was amper te ontdekken onder de laag van allerlei kleurige eetbare bloemetjes, komkommer, radijs en nog veel meer. Onderin lag een groene jus waar de zalm rustig in lag te marineren. Het was zo mooi opgemaakt dat ik er gewoon een foto van moest maken, welke ik direct naar enkele vrienden stuurde met de mededeling dat ik toch echt enkel een kop koffie wilde drinken. Waar zijn de camera’s, zou je bijna denken. Kijk hoe mooi! Dit kom je niet overal tegen.
Het kan mooi opgemaakt zijn, maar is het ook zo lekker als het eruitziet? Jawel hoor, en meer dan dat. De zalm was heel kort gerookt en praktisch rauw. Een mooi stukje zalm waarbij de schijfjes op een natuurlijke wijze uit elkaar vielen bij het aanraken. Precies zo gesneden, dat er geen mes aan te pas hoefde te komen. Dat zie je niet vaak. Bij de eerste hap voelde ik de zachte, verse structuur en ik proefde dat het echt gerookt was. Dat lijkt wellicht een beetje gek, maar alles wat is gerookt geeft een aparte sensatie in de mond bij mij. Bijna alsof het een extra smaak is. Ik combineerde er weer op los door ieder schijfje zalm te combineren met komkommer of radijs, een viooltje, en met nog veel meer. Smaken en structuren te over, echt genieten geblazen. Wat een verrassing was dit.
Een recensie waard!
We besloten de menukaart nogmaals te vragen, omdat ik ter plekke besloot hier een recensie over te schrijven als het hoofdgerecht net zo bijzonder was als de zalm. Ik koos voor de pulled chicken: in Egmond Abdijbier slow roasted bio kip. Daarbij hummus, pijnboompitten, Bethlehem advieh, pickles en gehakte kruiden. Wat een mooie combinatie weer.
Bij het opdienen bleek ook dit gerecht prachtig bedekt met allerlei heerlijke bijzonderheden. Onderin wederom een zurige saus, maar ditmaal van zelfgemaakte uiencompote en gemarineerde komkommer. En ook hier was de smaak en structuur weer overweldigend. Zuur, zoet en zout walsten over de tong en de hummus was lekker zacht als spread. De zuren van de pickles en gemarineerde komkommer waren lekker scherp in combinatie met de zachte pulled chicken. Daarnaast kon ik lekker combineren met de pijnboompitten, waterkers en de aanwezige, ietwat bitter smakende, oranje blaadjes. Het bijgeleverde brood was lekker krokant en net voldoende om mee af te wisselen.
Het was wederom genieten. Oftewel, een recensie waard. En de prijs was ook zeer aangenaam, zeker als je ziet hoeveel werk dit moet zijn in de keuken om het zo mooi te serveren. De zalm kostte €13,- en de pulled chicken €23,-. Dus mocht u binnenkort Schoorl bezoeken? Neem dan zeker even plaats in Liberté, de New York Style Bistro.
Bawykov zalmrug is een 100% ambachtelijk gerookte zalm naar een uniek recept van SVH meesterkok Rien Heemskerk. Deze zalm wordt koud gerookt.
Hummus wordt gemaakt van kikkererwten en meestal opgediend als spread. Het bevat veel eiwitten en voedingsvezels en vitaminen. Erg gezond dus.
Bethlehem Advieh is een specerijenmix van o.a. kardemomzaden, korianderzaad, komijn, kaneel, gedroogde rozenblaadjes en steranijs.
Sfeer en inrichting 7,5
Bediening 9
Eten en drinken 9
Prijs / kwaliteit 9
Eindcijfer 8,7
Met trots presenteren wij ons nieuwste magazine: Achter glas – reuk & psyche! Lees en download hem hieronder, en deel hem vooral ook met vrienden en familie. Samen maken we ons sterk voor voor meer bewustzijn rondom het hebben van een reuk- of smaakstoornis.
Beste lezer,
Voor je ligt ‘Achter glas – reuk & psyche’, het vierde magazine van Reuksmaakstoornis.nl. In deze editie zoomen we met tien portretten van ervaringsdeskundigen en professionals in op de impact die een reukstoornis heeft op de psyche en het mentale welzijn.
De afgelopen twee jaar heeft de coronapandemie ons in figuurlijke zin hard met de neus op de feiten gedrukt. Een grote nieuwe groep mensen kreeg te maken met reukverlies of een vervormde geurbeleving. Hiermee kwam er meer aandacht voor de gevolgen van reukverlies, zoals bij eten en drinken of bij veiligheid in huis. Maar wat doet het mentaal met je als je niet weet hoe je nieuwe liefde ruikt? Als je je droomfunctie moet laten schieten of als samen eten met je gezin steeds een uitdaging is? We weten dat ons zintuig reuk een belangrijke rol speelt bij onze emoties en herinneringen, maar wat gebeurt er in ons brein als deze geen of vervormde geurprikkels krijgt? We weten nog te weinig, terwijl het effect te groot is om te negeren. Het roept de vraag op of we in de toekomst naar een meer multidisciplinaire en holistische aanpak moeten gaan, waarbij er in het medische traject direct rekening gehouden wordt met het mentale welzijn van patiënten met een reukstoornis. Als het aan ons ligt wel.
De openhartige portretten in dit magazine geven een inkijkje in de levens van mensen die er dagelijks mee te maken hebben. Vanuit hun reukstoornis of omdat ze hard werken aan dat zo essentiële onderzoek en nieuwe inzichten. We hopen met ons magazine bij te dragen aan die onontbeerlijke herkenbaarheid voor iedereen die met reukproblemen werkt of leeft. En aan de broodnodige erkenning voor die onzichtbare en tegelijkertijd enorme wissel die een reukstoornis trekt op het dagelijks leven van wat ons betreft te veel mensen.
Kirsten Jaarsma, voorzitter Reuksmaakstoornis.nl
Ferry Aker (58) heeft anosmie en is fervent restaurantbezoeker én liefhebber van lekker eten en drinken. Sinds hij niet meer kan ruiken zoekt hij restaurants op die rekening houden met zijn veranderde smaakbeleving. Speciaal voor Reuksmaakstoornis.nl schrijft hij zijn ervaringen op en beoordeelt hij zijn favoriete restaurants. Lees zijn recensies om te ontdekken welke restaurants anosmie-proof zijn!
Toen ik enthousiast werd over het schrijven van recensies en deze mooie uitdaging kreeg van het bestuur van de vereniging, kon ik niet vermoeden hoe moeilijk het zou zijn om iedere twee maanden een restaurant te vinden dat de moeite waard is om er een mooi stuk over te schrijven in de nieuwsbrief. Wellicht ben ik enigszins te kieskeurig, maar ik wil de lezers niet teleurstellen als ze een bezoek brengen aan een restaurant dat ik heb aanbevolen. Uiteraard kan ik het mezelf gemakkelijk maken door een restaurant met een Michelin-ster te bezoeken. De kans dat ik dan weer een topper vind is groot. Maar ik wil het liefst een restaurant recenseren die voor ieders portemonnee haalbaar is, al valt dat dus niet mee. En zo geschiedde dat ik twee maanden geleden de redactie van de nieuwsbrief moest mededelen dat het me niet was gelukt om zo’n restaurant te vinden. En daar baalde ik flink van. De chef-koks doen allemaal wel hun best, en ik kan merken dat na de corona-periode de meeste koks hun klanten graag extra willen plezieren, maar ik vind het persoonlijk vaak te gemakkelijk, te vlak en te weinig uitdagend voor bezoekers met anosmie.
Gewoën lekker
Maar vol goede moed ben ik de afgelopen twee maanden weer restaurants gaan bezoeken, waarbij ik net zo kieskeurig ben gebleven als voorheen, en dat heeft zijn vruchten afgeworpen! Ik heb zelfs in maar liefst drie eetgelegenheden gegeten waar ik heel enthousiast werd over de wijze van bereiden, de verschillende structuren en de smaaksensaties. Ik wil u er over één uitgebreid informeren. Ditmaal een brasserie genaamd Lekker Gewoën in Grubbenvorst. Het was niet gewoën lekker, maar héél erg lekker en dat had ik eerlijk gezegd niet verwacht.
Tot ik de menukaart voor me kreeg. Daar stond als voorgerecht een oesterzwamcarpaccio op en dat kom ik niet veel tegen. Als hoofdgerecht koos ik voor de mixed grill met de vraag of er ook een stukje kalfssukade bij mocht, die namelijk ook op de kaart stond. En dat was totaal geen probleem. Als aperitief nam ik de brioso, prosecco frizzante.
Sensationele combinatie
De prosecco werd lekker koud geserveerd en vlak daarna kwam het voorgerecht. Ik zag een mooi opgemaakt bord voor me met heel dun gesneden oesterzwammen met daarop shiitake, Parmezaanse kaas, fijngesneden sla en truffelcrème. Lekker veel van alles, maar niet overdreven. De smaak van de oesterzwam was lekker scherp in de mond. Ik ervaarde een combinatie van zout en bitter. De shiitake was dan weer lekker knapperig en de combinatie van beiden gaf een zachte én krokante structuur waar ik erg van houd. De saus was lekker vettig met inderdaad stukjes truffel die op de tong heerlijk smolten. Zo kon ik alle ingrediënten op het bord heerlijk combineren en de versheid van alles maakte dit voorgerecht tot een ware sensatie. Met af en toe een slokje prosecco tussendoor kon dit gerecht bij mij niet meer stuk.
Vleeskwartet
Na deze goede start bestelde ik voor bij het hoofdgerecht een Franse merlot van de Pays d’Oc-druif. Niet te zwaar en lekker krachtig, goed passend bij vlees. Want er zouden zowaar vier stukjes vlees worden geserveerd. Ik bestel dit wel vaker om zo meerdere structuren en smaken in één gerecht te ervaren. Zie het als een soort meer-gangenmenu om zo lekker af te kunnen wisselen en het eten hierdoor gevarieerd te houden. Want we weten allemaal dat een en hetzelfde stuk vlees op het bord nu niet echt spannend is.
Op het bord lag, zoals verzocht, een stukje kalfssukade met daarbij een kleine medaillon van de varkenshaas, een reep ribeye en een stuk spareribs. Ik nam van ieder een klein stukje om te proberen en ik was echt verrast door de krachtige smaken van alle vier. De kalfssukade smaakte naar een hap ontbijtkoek, de varkenshaas was lekker zout, bij de ribeye proefde ik vooral een heerlijke pepersmaak en de spareribs waren zoet. Daarnaast was de kalfssukade echt goed gegaard. Je kon er met de vork kleine stukjes afschrapen en lekker combineren met de zachte aardappeltjes die erbij werden geserveerd. De jus was heerlijk vettig en met een slokje wijn erbij sloot ik m’n ogen om te genieten. De varkenshaas was precies goed gebakken. Mooi roze vanbinnen en toch lekker knapperig vanbuiten. Erg knap om dit zo op het bord te krijgen, temeer omdat het een stukje betrof en het niet was afgesneden van een groter geheel. Hij was lekker gekruid met onder andere kleine stukjes zout die je tussen je tanden kon laten knarsen. Heerlijk.
De ribeye was een tikje taai, maar als je hele dunne plakjes sneed was het juist een voordeel dat je even je best moet doen. Er lag lekker veel vet om de ribeye heen, wat de smaak tijdens het gereedmaken extra versterkt en dat was hier zeker gelukt. Lekker combineren met sla, jus en aardappel en weer heerlijk genieten van de structuren en verschillende smaken in de mond. Met spareribs heb ik altijd moeite omdat het vaak te droog is of niet voldoende gegaard, maar dit stuk was bijna perfect. Het vlees was goed gemarineerd, heerlijk sappig en als je het even aanraakte viel het al van het bot. Kortom, ook hier was de chef er weer in geslaagd mij optimaal te plezieren.
Een brasserie van hoog niveau
Met het extra stukje sukade was ik meer dan verzadigd en ik sloeg het toetje ditmaal dus over. Maar wat was het geweldig allemaal! Wat heeft de chef-kok hier even laten zien wat hij in huis heeft. Dit was van een zeer hoog niveau en dat verwacht je niet altijd in een brasserie. Bent u eens in de buurt van Grubbenvorst? Dan moet u zeker een bezoek wagen aan Lekker Gewoën in Grubbenvorst!
Sfeer en inrichting 7
Bediening 8
Eten en drinken 9
Prijs/kwaliteit 9
Eindcijfer 8,3
PostCovidNL, de nieuwe patiëntenvereniging (voortkomend uit het Coronaplein van het Longfonds) is bezig met een behoeftepeiling. Denk jij met ze mee?
PostCovid NL gaat bijeenkomsten organiseren waarin mensen met langdurige coronaklachten elkaar kunnen ontmoeten en hun ervaringen kunnen delen. Zo kun je ontdekken hoe anderen omgaan met langdurige klachten na corona en wat dit kan betekenen voor jouw situatie.
Ze zoeken mensen met langdurige klachten na corona die willen meedenken hoe ze deze bijeenkomsten moeten organiseren. Denk aan; Hoe groot kan de groep zijn? Welke stoelen zitten het fijnst? Hoelang kan een bijeenkomst duren?
Je kunt op twee manieren helpen:
– Deelname aan een groepsbijeenkomst waarin een aantal vragen met elkaar worden doorgenomen. Deze zal medio september plaatsvinden. Aanmelden kan door een mailtje te sturen naar postcovidnl@longfonds.nl
– Lukt het niet om deel te nemen aan een groepsbijeenkomst?
❯ Vul dan deze online vragenlijst in
Heb je vragen? Deze kun je deze mailen naar postcovidnl@longfonds.nl
Zaterdag 11 juni was de 1e kookworkshop “Eet goed voor jezelf’ voor mensen met geur- en smaakverlies of – verandering. Op de prachtige kooklocatie Heeren van Driebergen vertelde Eric-jan, Chef en verbonden aan @etenwelzijn, over smaak en over wat je zelf kunt doen om tóch meer smaakvol te kunnen eten. Of hoe je meer plezier aan eten kunt beleven als eten een uitdaging is, doordat je bijvoorbeeld weinig of geen geur en smaak (meer) hebt of als bepaald eten vies ruikt of smaakt.
Onder begeleiding van Eric-jan gingen de deelnemers aan de slag met hapjes en gerechtjes op maat. Het samen koken, het eten van de gerechtjes en de gesprekken tussendoor en na afloop zorgen voor een laagdrempelig onderling contact en erkenning. Een deelnemer: “Ik ben blij dat ik de recepten ook thuis kan gebruiken. Zo kan ik ze in de basis voor mezelf aanpassen. En wat fijn, die herkenning bij anderen!”
De deelnemers namen veel tips mee naar huis, van Eric-jan én van elkaar. Hoe focus je bijvoorbeeld op presentatie en mondgevoel? Welke smaakcombinaties, smaken of kruiden kun je wél gebruiken bij smaakverandering? “Goeie tip van Eric-jan, als ik uienchutney als smaakmaker dóór de stamppot doe vind ik het wel lekker!”. En “als je door geurverlies zelf niet kunt controleren of iets nog eetbaar is: voer de kip of melk waarover je twijfelt aan de kat. Als die het niet eet, zelf ook niet doen!”
Voor Platform Patiënt en Voeding was hun doel voor deze workshop zeker geslaagd: mensen zelf sterker maken oftewel #Patientempowerment.
reuksmaakstoornis.nl | IC Connect & FCIC | Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK) | Patiëntenfederatie Nederland | Platform Patiënt en Voeding
#koken #smaakbelemmering #geurverlies #smaakverlies #smaakoplossing
Ook meedoen aan een kookworkshop? Er zijn nog plaatsen vrij op verschillende data in juli, september en oktober ! Aanmelden kan via: https://bit.ly/3PTqRft
Meer informatie op Eet goed voor jezelf – Vier Keer Beter
Bron: Vier keer beter
© 2023 reuksmaakstoornis
Thema gemaakt door Anders Noren — Boven ↑
